Оңтүстік Америка субтропиктерінен келетін Physalis жемістерінің дәмді жемістері (анд жидектері немесе мүйіс қарлығандары деп те аталады) тәбетті ғана емес, сонымен қатар нағыз дәрумендік бомбалар болып табылады. Сондықтан бақша мен балкон иелерінің бұл күтімге оңай өсімдікті өсіретіні таңқаларлық емес. Өкінішке орай, шие көлеміндегі жемістер жеткілікті жылу болған кезде ғана піседі, сондықтан жаздың тым қысқа болуына байланысты кейбір жылдары егін жиналмай қалуы мүмкін. Мұндай жағдайларда бағбан өзіне сұрақ қояды: Физалистің пісуіне рұқсат беруге бола ма?
Физалистің пісуіне рұқсат бере аласыз ба?
Physalis белгілі бір жағдайларда пісуді жалғастыра алады: Жемістер дерлік піскен кезде, сіз оларды өсімдікпен бірге жылы қыста орналастыруға, қашуды іліп қоюға немесе жидектерді үлкен аумаққа таратуға болады. Бірақ жасыл, піспеген жемістер піспейді.
Physalis орылған піспейді
Кем дегенде кішірек және жасыл жемістер алма немесе банан қоссаңыз да піспейді. Бұл жағдайда ағып жатқан пісетін газдар тек шіру процесін тездетеді. Дегенмен, Physalis жидектері дерлік піскен болса - бірақ әлі толық емес - сізде олардың пісіп кетуіне мүмкіндік бар. Мұны істеудің үш жолы бар:
1. Ең алдымен, сіз зауытты жылы қыста орналастырасыз. Дегенмен, Physalis-ті жеткілікті түрде суарғаныңызға көз жеткізіңіз; тыңайтқышты қайтадан қосу қажет болуы мүмкін. Сонымен қатар, зауыт мүмкіндігінше жарқын болуы керек. Жапырақтары жоғалса, ол тым қараңғы. Барлық жемістер пісіп болғаннан кейін, Physalis өзінің тиісті қыстақтарына бара алады. Бұл әдіс жеміс әлі жасыл болса да жұмыс істейді.
2. Сіз бірінші аязға дейін өсімдікті кесіп тастаңыз және қараңғы және жылы жерде піспеген жемістермен қашуды іліп қойыңыз. Дегенмен, бұл толығымен дерлік піскен жидектермен ғана жұмыс істейді.
3. Сіз дерлік піскен жидектерді, оның ішінде сабағы мен қабығын жинай аласыз. Жемістерді жылы жерде үлкен жерге жайыңыз, сонда піседі.
Томатилло жасыл түсті
Піспеген Анд жидектерінің дәмі өте қышқыл, сонымен қатар көп мөлшерде улы. Physalis-тің бұл түрінен айырмашылығы, сіз мексикалық қызанақ (Physalis ixocarpa) жасылын жинай аласыз. Бұл жеміс піскен кезде жасыл-күлгін түске ие болады, содан кейін оны шикі түрде жеуге болады. Піспеген қызанақ, керісінше, дәмді және/немесе ыстық сальсалар мен чатнилерді дайындау үшін жиі қолданылады.
Томатильос қосылған жасыл сальса (сальса-верде)
Типтік мексикалық сальса үшін сізге қажет:
- Томатилло, чили бұрыш(тары), пияз және сарымсақ, барлығы майдалап туралған
- Көкөністер көп мөлшерде зәйтүн майында жұмсақ болғанша пісіріледі.
- Пісіру уақыты аяқталуға аз уақыт қалғанда дәміне қарай қант қосылады.
- Сальса суытып, содан кейін тұз, бұрыш және майдалап туралған шөптерді дәмдеңіз.
- Насыбайгүл мен ақжелкен онымен жақсы үйлеседі
Кеңестер мен айлалар
Жасыл қызанақ негізінен көкөніс ретінде пайдаланылады және өте жан-жақты. Олар көкөністерден жасалған бұқтырылған тағамдарға, салаттарға, тұздықтарға және соустарға жақсы қосылады. Жемістер әсіресе авокадо мен қызанақпен бірге дәмді болады.
